چطور یک نکته ساده گرامری میتواند تفاوت بزرگی در زبانآموزی ایجاد کند؟
در زبان انگلیسی معیار، برای منفیکردن فعل با فاعل سومشخص مفرد (he, she, it) باید از "doesn’t" بهجای "don’t" استفاده کرد. اشتباه رایج "He don’t" معمولاً ناشی از تأثیر لهجهها، تعمیم قواعد، تلفظ سریع، آموزش ناکامل یا منابع غیررسمی است.
یکی از خطاهای پرتکرار در زبان انگلیسی، استفاده نادرست از "don’t" به جای "doesn’t" است، بهویژه در جملههایی مثل "He don’t like pizza." این اشتباه ساده، ریشه در گویشها، تلفظ سریع و آموزش ناقص دارد. در این مطلب با دلایل رایج این خطا و روشهای جلوگیری از آن آشنا میشوید، تا بتوانید زبان انگلیسی را دقیقتر و حرفهایتر به کار ببرید.
🔹 بخش 1: تفاوت ساختاری بین "don’t" و "doesn’t"
در زبان انگلیسی، هنگام منفیکردن فعل در زمان حال ساده، از فعل کمکی منفی استفاده میکنیم:
فاعل | شکل درست فعل کمکی منفی |
I | don’t |
You | don’t |
We | don’t |
They | don’t |
He / She / It | doesn’t |

در جملههای حال ساده منفی:
✅ He doesn’t like pizza.
❌ He don’t like pizza.
⛔ چرا "He don’t" اشتباه است؟
چون برای فاعلهای سومشخص مفرد (he, she, it) باید از شکل سومشخص فعل کمکی یعنی does استفاده کرد، و در حالت منفی میشود doesn’t.
🔹 بخش 2: دلایل رایجبودن این اشتباه
1. تأثیر گویشها و لهجههای محاورهای (Sociolinguistic Influence)
در برخی گویشهای انگلیسی، مثل:
AAVE (African American Vernacular English)
Cockney (انگلیسی جنوب شرقی لندن)
Southern American English

فرم "He don’t" کاملاً رایج و قانونمند در آن گویش خاص است. برای مثال:
"He don’t care what you think."
(در AAVE، جمله درست و طبیعی است، نه اشتباه)
⚠ اما این ساختار در انگلیسی معیار یا آکادمیک نادرست تلقی میشود.
2. تعمیم بیشازحد قاعده (Overgeneralization)
زبانآموزان یا کودکان، با یادگیری فرم منفی با "don’t" برای ضمایر دیگر، ممکن است آن را به اشتباه برای "he/she/it" هم تعمیم دهند:

I don’t know
You don’t know
We don’t know
They don’t know
❌ He don’t know ← (تعمیم اشتباه)
✅ He doesn’t know ← (فرم درست)
3. تلفظ سریع در گفتار طبیعی (Phonetic Reduction)
در گفتار سریع روزمره، "doesn’t" ممکن است بهشکل مبهمی تلفظ شود و شنوندگان به اشتباه "don’t" بشنوند:
"He doesn’t care" ← [hi dʌzən keə]
در گفتار سریع: [hi dən keə] یا [hi dɔn keə]
در نتیجه شنیدن "don’t" به جای "doesn’t" باعث یادگیری اشتباه میشود.

4. قرار گرفتن در معرض زبان غیررسمی (Informal Input)

اگر زبانآموز یا حتی بومیزبان از طریق منابع غیررسمی زبان را یاد بگیرد (موزیک رپ، سریال، مکالمه خیابانی)، بیشتر در معرض فرمهای غیرمعیار قرار دارد:
🎵 مثال از موسیقی:
🎧 "He don’t love you like I do." – جملهای از ترانه
این باعث میشود که شکل "He don’t" طبیعی بهنظر برسد، هرچند در نوشتار رسمی غلط باشد.
5. آموزش ناکامل یا توجه نکردن به استثناها
زبانآموزانی که تمرکز کافی روی افعال کمکی ندارند یا آموزش دقیق ندیدهاند، ممکن است این استثناء را یاد نگیرند یا فراموش کنند. چون بیشتر فاعلها با "don’t" همراه میشوند، اینکه "he/she/it" متفاوت است بهراحتی نادیده گرفته میشود.
🔸 بخش 3: نقش زمینه اجتماعی و فرهنگی
استفاده از "He don’t" همیشه اشتباه نیست—گاهی این استفاده نشانهای از هویت فرهنگی، اجتماعی یا منطقهای فرد است.
مثلاً:
در گفتار رپ یا هیپهاپ، استفاده از "He don’t" بهجای "He doesn’t" بخشی از سبک بیانی و هویت گفتاری است.
در ادبیات داستانی، نویسنده ممکن است عمداً از "He don’t" برای بازتاب شخصیت یا محیط استفاده کند.
✅ در این موارد، هدف انتقال لحن، طبقه اجتماعی یا ویژگی خاص شخصیت است، نه رعایت دقیق قواعد گرامری معیار.

🧠 بخش 4: راهکارهایی برای یادگیری و اجتناب از این اشتباه
✍️ 1. حفظ قاعده
اگر فاعل سومشخص مفرد است (he, she, it)، فعل کمکی در حال ساده does میشود، و در منفی doesn’t.

🗣 2. تمرین با جملههای ساده
He doesn’t play football.
She doesn’t like tea.
It doesn’t make sense.
🎧 3. گوشدادن فعال به انگلیسی معیار
فیلمهای مستند، اخبار BBC یا پادکستهای آموزشی منابع خوبی برای شنیدن فرم درست هستند.
🔁 4. تصحیح آگاهانه
در هنگام نوشتن یا صحبتکردن، خود را آگاهانه بررسی کنید. اگر گفتید "he don’t"، فوراً تصحیح کنید و بگویید "he doesn’t".
✅ جمعبندی نهایی
استفاده | صحیح / ناصحیح | توضیح |
He doesn’t know | ✅ صحیح | ساختار درست گرامری |
He don’t know | ❌ ناصحیح (در معیار) | تنها در برخی گویشهای غیررسمی قابلقبول است |
He don’t love you (در ترانه) | 🔄 بسته به زمینه | در شعر و موسیقی برای سبک یا ریتم قابلقبول است، ولی در نوشتار رسمی نه |
سخن پایانی
در زبان انگلیسی معیار، رعایت تفاوت بین "don’t" و "doesn’t" برای وضوح، دقت و درک صحیح ضروری است. خطاهایی مانند "He don’t" اغلب ناشی از عوامل زبانی، فرهنگی یا آموزشیاند که با آگاهی و تمرین قابل اصلاح هستند.
آکادمی زبان اشراق با تمرکز بر آموزش اصولی و معیار زبان انگلیسی، به زبانآموزان کمک میکند تا اشتباهات رایج، مانند استفاده نادرست از "don’t" و "doesn’t"، را شناسایی و اصلاح کنند و به تسلط کاربردی و آکادمیک دست یابند.
گرامر مهم تره یا مکالمه؟ مساله این است!
مشاهده
شعر و ترانههای معروف رو بخون و بشنو همزمان گرامر هم یاد بگیر!
مشاهده
اگر قراره یک مقاله علمی به زبان انگلیسی بنویسی، اول نکات گرامری زیر رو مطالعه کن
مشاهده
نکات مهم گرامری بدون حفظ کردن (توضیح مفاهیم سخت با مثالهای ساده)
مشاهده
آموزش گرامر آزمون آیلتس (بخش اول: زمان افعال)
مشاهده